Επιστροφή στην Πλάκα 

Υπάρχει μια περιχαρακωμένη γειτονιά στο αθηναϊκό downtown που κουβαλάει πολλά κλισέ, μεγάλη δόση ρετρολαγνείας και ξεπερασμένου ρομαντισμού. αυτα Με την πρώτη ματιά. Γιατί αυτοί που τη ζουν καθημερινά θα σου μιλήσουν για την πιο εναλλακτική, POP και underground περιοχή της Αθήνας. Χωρίς «Πλάκα».


Είναι κλισέ, αλλά είναι αλήθεια που κατέχει θέση αξιώματος: οι Αθηναίοι (όπως και κάθε κάτοικος μεγάλης μητροπολιτικής πρωτεύουσας που σέβεται τον εαυτό του) βρίσκονται σε μια διαρκή και υστερική αναζήτηση για το καινούριο. Χαρακτηριστική απόδειξη αυτό το διαχρονικό στερεότυπο που κατηγοριοποιεί μια ομάδα (οι περσινοί indie έγιναν οι φετινοί hipsters), το it νησί του καλοκαιριού (η Αντίπαρος πέρσι, τα Κουφονήσια παλιότερα, η Ανάφη πιο παλιά, αλλά και φέτος) ή, τέλος, η εμμονική παραμονή των hip Αθηναίων σε μια πλατεία / γειτονιά / στέκι που συγκεντρώνει όλα τα μπαρ, εστιατόρια, γκαλερί και τους «προσκυνητές» τους (κάποτε στου Ψυρρή, μετά στο Γκάζι, τελευταία στην πλατεία Καρύτση και στα πέριξ του Συντάγματος). Η Πλάκα δεν ήταν ποτέ Κολωνάκι, δεν έγινε -ευτυχώς- Γκάζι και δεν προβλέπεται να μεταμορφωθεί σε hipster Καρύτση, ούτε στο καλλιτεχνικό Μετς κι ούτε σε πολυπολιτισμική Κυψέλη.

Φρόντισε γι’ αυτό εκείνος ο νόμος που έκλεισε όλα τα μπαρ και τα νυχτερινά μαγαζιά στα τέλη της δεκαετίας του ’70, μετατρέποντας την Πλάκα από το «place to be» (το Γκάζι της εποχής του) σε μια τουριστική Ντίσνεϊλαντ «ελληνικού χρώματος». Ωστόσο τους τελευταίους μήνες κάτι αλλάζει: νέα μαγαζιά (από bistro με live τζαζ μέχρι κατάστημα ενοικίασης ποδηλάτων) ανανεώνουν το πρόσωπο της περιοχής, κάτοικοι της οποίας έχουν πολιτογραφηθεί τελευταία σχεδιαστές, δημοσιογράφοι, ηθοποιοί και άλλα ανήσυχα πνεύματα της πόλης. Επισήμως, στο ελληνικό lifestyle η Πλάκα είναι ανύπαρκτη.

Για τα έντυπα, η περιοχή το πολύ να παίξει τον ρόλο μιας πανάκειας του «summer in the city», ως γιατρικό της κατάθλιψης κάθε Αθηναίου που είτε μόλις επέστρεψε από κυκλαδίτικα σοκάκια είτε μετράει αντίστροφα για τις βουτιές και τα ρακόμελα στο νησί, πασπαλισμένη με  
το αναγκαίο ρετροτουριστικό περιτύλιγμα φυσικά (φωτογραφίες με ξανθιές δίμετρες Σουηδές πλάι σε δερμάτινα σανδάλια, καμένους από τον ήλιο Γερμανούς πάνω στο τουριστικό τρενάκι, τους τεχνίτες που φτιάχνουν  
τα τσολιαδάκια και τις φιγούρες του Καραγκιόζη, Αυστραλούς με μπλουζάκια με αποφθέγματα του Σωκράτη και του Καζαντζάκη). Μια τυχαία αυγουστιάτικη βόλτα έρχεται  
να καταρρίψει αυτόν τον μύθο και να αποδείξει ότι αν η Πλάκα ήταν μουσική σίγουρα δεν θα ήταν το συρτάκι του «Ζορμπά».

Γνωρίσαμε όλους εκείνους  
τους ανθρώπους που διαμορφώνουν το σημερινό πρόσωπο της περιοχής, τα μαγαζιά εκείνα που σερβίρουν τον ελληνικό καφέ μαζί με το λουκουμάκι σε φοιτητές καλών τεχνών, hipsters, μποέμ χίπηδες, ζευγαράκια σε πρώτα ραντεβού, αλλοτινούς θαμώνες στις μπουάτ, Κινέζους τουρίστες που γνώρισες στις φοιτητικές εστίες και κουβάλησες για το καλοκαίρι, τα θερινά που παίζουν ταινίες των Μόντι Πάιθονς με background την Ακρόπολη. Η Πλάκα του 2010 είναι η πιο ανθρώπινη αθηναϊκή γειτονιά, με το παραδοσιακό ποτοπωλείο που γίνεται θέμα στο CNN, το θερινό σινεμά βγαλμένο από ταινία του Τζιουζέπε Τορνατόρε, την κουκλίστικη μπουτίκ που θυμίζει παραμύθι του Τιμ Μπάρτον, το κατάστημα της κοπέλας που έφτιαχνε τις τσάντες του οίκου Bottega Veneta, το μαγαζί που προμηθεύει όλους τους ζογκλέρ της πόλης, το εργαστήριο της σχεδιάστριας των αγαπημένων σου αξεσουάρ. 

PLAKA FASHION

Τα φρεσκοβαμμένα σοκάκια με τις μυρωδάτες νεραντζιές της Πλάκας είναι σαν λαβύρινθος, γι’ αυτόν τον λόγο και οι σχεδιαστές μόδας που επέλεξαν να ανοίξουν ατελιέ και σπιτικό στην περιοχή έχουν στις επαγγελματικές κάρτες τους και έναν μίνι χάρτη που οδηγεί στο κατάστημά τους (ειδάλλως θα σταματήσεις για διευκρινιστικές ερωτήσεις τους μισούς Πλακιώτες που βγαίνουν για βόλτα με τα ποδήλατά τους τα απογεύματα). Η Ματαλού (Matalou@Home, Κυρρήστου 17) μένει δίπλα στο εργαστήρι της εδώ και δέκα χρόνια και σου μιλάει ήρεμα και φιλικά, όπως και όλοι οι μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής, λες και έχουν μπει σε νιρβάνα που τους διαφοροποιεί από τους «άλλους». Φτιάχνει τα αξεσουάρ που βλέπεις σε events μόδας όπως το Meet Market και το Tell A Story και που κοσμούν τα τραπεζάκια hip μπαρ όπως το «Pop», το «Use» και το «6 d.o.g.s.» (οι δερμάτινες καπνοθήκες της είναι αναγνωρίσιμες όπως και τα περικάρπια με τα έξυπνα logo).

Οι λόγοι που την οδήγησαν στην Πλάκα: «Δεν κολλάω στην κίνηση κάθε πρωί για να πάω στη δουλειά, οι γείτονες με καλημερίζουν και βλέπω ακόμη παιδάκια να παίζουν στον δρόμο». Δεν είναι η μόνη.

Δεν ξέρω αν είναι κοινό γνώρισμα των κατοίκων αλλά όλες οι σχεδιάστριες που γνωρίσαμε ήταν ανεπιτήδευτες, χωρίς ίχνος μακιγιάζ (αν και ήταν ενήμερες ότι θα φωτογραφηθούν) και χαλαρές σε βαθμό ζεν. Υποψιάζομαι ότι η Πλάκα έχει έναν βαθμό coolness που μεταφέρεται αυτόματα στη συμπεριφορά όσων την επιλέγουν ως μόνιμη κατοικία. Απόδειξη: η εγκυμονούσα Χριστίνα Μαθέα, που μας υποδέχτηκε στο νούμερο 1 της Χατζημιχάλη (άθελά σου αισθάνεσαι σαν την Γκρέτελ, μόνο που δεν χάθηκες στο δάσος αλλά στο μπουντουάρ μιας σχεδιάστριας / ενδυματολόγου / ηθοποιού που φτιάχνει τα πιο κουκλίστικα, παραμυθένια, πειραγμένα ρούχα σε περιορισμένα κομμάτια), είναι τόσο ευτυχισμένη που αναρωτιέσαι αν είναι ορμονικό (μας διαβεβαίωσε πως όχι). Ανοιξε το ατελιέ της (εκεί όπου κάποτε στεγαζόταν τo μπαράκι «De Profundis») στον πεζόδρομο για να αποφύγει την περατζάδα του Κολωνακίου και της Ερμού, πιστεύει ότι η Πλάκα είναι μια περιχαρακωμένη όαση και ότι οι κάτοικοί της είναι «απλώς τυχεροί». Η ίδια -σχεδόν πέντε μηνών έγκυος- κυκλοφορεί στην περιοχή με το ποδήλατό της και μας πληροφόρησε ότι σύντομα θα ανοίξει δίπλα στην εκκλησία της Αγ. Αικατερίνης κατάστημα που θα νοικιάζει ποδήλατα για βόλτες www.funkyride.gr

Στο κατάστημα «Ippolito» στην Αγγέλου Γέροντα 10 συναντήσαμε την Παυλίνα Παπαηλιοπούλου, μια 28χρονη φρέσκια και ταλαντούχα σχεδιάστρια, που ολοκλήρωσε τις σπουδές της στο Λονδίνο και το Μιλάνο (Ιστορία της Τέχνης, Καλών Τεχνών και Σχέδιο Μόδας αντίστοιχα), δούλεψε στον οίκο Bottega Veneta και επέστρεψε στη γειτονιά της (γέννημα θρέμα Πλακιώτισσα) για να μετατρέψει ένα μαγαζί με πλυντήρια στο μέρος  
που όλοι οι ενημερωμένοι fashionistas θα βάλουν στην ατζέντα τους.  
Η Παυλίνα κινείται παντού με τα πόδια, θεωρεί την Πλάκα την πιο εναλλακτική ρομαντική γειτονιά της πόλης, τονίζει ότι δεν θα μπορούσε να φανταστεί να μένει κάπου αλλού και μας ενημέρωσε για το άλλο new entry της περιοχής, το Hellenic Art & Design, με τις εναλλακτικές δημιουργίες Ελλήνων σχεδιαστών.

H  ΠΗΓΗ ΤΟΥ  ALTERNATIVE

Εναλλακτική η Πλάκα με τα δεκάδες κιτς καταστήματα που πωλούν από βουβουζέλες μέχρι σαπούνια ελιάς;  
Κι όμως, και δεν μιλάω μόνο για το μαγαζί/θρύλο «Remember» στην Αδριανού που έντυσε τους πρώτους Ελληνες πανκ, πριν το προσκυνήσουν ορδές από celebrities (έχουν περάσει από την Αλίκη Βουγιουκλάκη μέχρι την Κλόι Σεβινί).

Εκεί θα πας για να βρεις vintage ρούχα (τρελή ποικιλία κολάν) και το t-shirt που θα φορέσεις στα πάρτι των Yes It Does, Sure It Does. Στην Καρυάτιδων, τρία παιδιά έχουν στήσει ένα μαγαζί με το εξόχως ειρωνικό όνομα «Greece is for Lovers», γεμάτο θησαυρούς: εκεί θα βρεις βαράκια-κίονες και δίσκο για να κόβεις τα λαχανικά στο σχήμα ρακέτας. Αν θέλεις να αλλάξεις καριέρα και να γίνεις ζογκλέρ, κλόουν, ακροβάτης και να ισορροπείς σε ξυλοπόδαρα πρέπει να απευθυνθείς στο «Lazy Dayz» του Κωστή Βαζαίου στη γωνία Κυρρήστου και Ερεχθέως.   


Η Μαρία Πάνου, μια 28χρονη κοπέλα που δεν έχει βγει ποτέ ραντεβού σε θερινό, μια και μεγάλωσε στο θερινό σινεμά της πιο καλοκαιρινής συνοικίας της πόλης, το «Ciné Paris» (είναι η κόρη του ιδιοκτήτη, του κυρίου Δημήτρη), μας μίλησε για την Κυδαθηναίων που θυμίζει γραφική πλατεία νησιού όπου κάθε βράδυ γίνεται πανηγύρι, αλλά και για τους τουρίστες που κλαίνε από συγκίνηση βλέποντας ταινίες σε θερινό. Στη μηχανή προβολής βρίσκεται ο 17χρονος Γιώργος Παστρής, που δουλεύει ως μηχανικός στο σινεμά τα τελευταία έξι χρόνια, αποτελώντας μια ολοζώντανη κι ελληνικότατη εκδοχή του Τότο από το «Σινεμά ο παράδεισος».

Απέναντι από  το θερινό βρίσκεται ο «Βρεττός». Δεν είναι ένα τυπικό ποτοπωλείο, αλλά ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της Αθήνας, σύμφωνα με το Trip Advisor. Τα παιδιά που δουλεύουν εκεί έχουν να πουν τρελές ιστορίες για τα στοιχειωμένα βαρέλια από το 1909 που μιλούν τα βράδια στον Χρήστο και βλέπουν τα πρόσωπά τους συχνά πυκνά σε περιοδικά και εφημερίδες - κυρίως του εξωτερικού. Η Κατερίνα Παπαναστα-σάτου δουλεύει τα τελευταία τρία χρόνια στον «Βρεττό» (για να πληρώσει τα δίδακτρα του Θεάτρου Τέχνης) κι έχει γίνει εξπέρ στις φωτογραφήσεις (μόνο την ώρα που ήμασταν εμείς εκεί τρεις Ισπανίδες και ένα ζευγάρι από το Τόκιο ζήτησαν τη συνδρομή της), ενώ έχει μάθει να αντιμετωπίζει με χαμόγελο απορίες όπως «το λικέρ μπανάνα  
τι γεύση έχει;».

Ο κ. Παύλος Παπαδονικολάκης είναι ο τρίτος ιδιοκτήτης του «Βρεττού», μας μιλάει για τους celebrities που έχουν πιει το κονιάκ τους στο μαγαζί (από τον Φρανκ Σινάτρα μέχρι τη Ναόμι Κάμπελ, η λίστα είναι ατελείωτη), για τις σαράντα γεύσεις λικέρ και το σπιτικό ούζο (παλαιότερα οι κάτοικοι της Πλάκας αγόραζαν ξίδι, ούζο και λικέρ από τον Βρεττό) και τις συνεντεύξεις που έχει δώσει στο CNN και σε όλα τα ελληνικά έντυπα. Στην Κυδαθηναίων υπάρχει το πανδοχείο «Student & Travellers Inn», ένας μικρός πύργος της Βαβέλ που φιλοξενεί για λίγες μέρες όλα αυτά τα παιδιά που κυκλοφορούν ζαλωμένα με τα τεράστια back bags και αγοράζουν τα t-shirts «ouzo connecting people». 

Σταθερή φοιτητική αξία παραμένει η «Κλεψύδρα» (Θρασυβούλου 9 & Κλεψύδρας «γωνία»), εκεί όπου ψαγμένοι τουρίστες συνεχίζουν να παραγγέλνουν ντολμαδάκια και ουζάκι και όπου ο Αθηναίος hipster θα πιει τον ελληνικό του μερακλίδικο σε μπακιρένιο μπρίκι, το τσάι περγαμόντο και το γλυκό του κουταλιού στα μαρμάρινα τραπεζάκια έξω. Στο «Γιασεμί», που πρόσφατα άνοιξε στα σκαλοπατάκια της Μνησικλέους, κάθε Κυριακή μπορείς να πιεις το κρασί σου ακούγοντας live τζαζ μουσική, ενώ ο καφές του -που συνοδεύεται με λουκουμάκι- έχει γίνει η αγαπημένη συνήθεια των Πλακιωτών και όχι μόνο.

Παρά τα τριάντα  χρόνια «τουριστικής» κατοχής, η  Πλάκα παραμένει μια χιπι-κή γειτονιά, χωρίς ίχνος σνομπισμού, με νεοκλασικές επαύλεις του παρελθόντος δίπλα σε industrial καταστήματα μόδας, με εκ γενετής αλλεργία στους όρους «μοδάτο» και «τρέντι φατσούλες». Κυρίως, είναι μια ζωντανή γειτονιά με ανθρώπινο πρόσωπο που θυμίζει τι σήμαινε  
πάντα για τους Αθηναίους ο όρος «ποιότητα ζωής».